Tin tức
HClO là gì? Tính chất & ứng dụng của Axit Hipoclorơ
HClO trong nước có tác dụng khử trùng và khử khuẩn cực kỳ hiệu quả. Được ứng dụng nhiều trong xử lý nước bể bơi và công nghiệp xử lý nước thải. Vậy HClO là gì? Tính chất và ứng dụng ra sao? Trong bài viết dưới đây LifeVista sẽ giải đáp chi tiết, hãy theo dõi bài viết để hiểu hơn về hóa chất này bạn nhé!
1. HClO là chất gì?
Axit hipoclorơ (HClO) là một axit yếu, có tính oxi hóa mạnh, được tạo thành khi clo tác dụng với nước. Chất này có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, tảo và các vi sinh vật, thường được ứng dụng trong khử trùng và xử lý nước.
HClO còn có nhiều tên gọi khác như Chlorine Hydroxide, Hydro Hypochlorite. Trong một số ngành công nghiệp, Axit hipoclorơ còn có công thức hóa học là HOCl.
2. Tính chất của axit HClO
2.1 Tính chất vật lý
Axit hypocloro (HClO) là một chất lỏng không màu hoặc hơi vàng nhạt, có mùi giống như mùi clo. HClO dễ tan trong nước và có khả năng ổn định trong điều kiện bình thường, nhưng dễ dàng phân hủy khi có ánh sáng mạnh hoặc ở nhiệt độ cao. Dung dịch HClO có khả năng dẫn điện tốt nhờ sự phân ly của nó thành các ion trong nước.
- Nhiệt độ sôi: 101°C (214°F)
- Nhiệt độ nóng chảy: HClO không có một điểm nóng chảy cố định
- Độ pH: Khoảng 4 – 6
- Trọng lượng phân tử: 52,46g/mol
2.2 Tính chất hóa học
Axit hypocloro (HClO) có nhiều tính chất hóa học đặc trưng giúp nó được ứng dụng rộng rãi trong khử trùng, xử lý nước hồ bơi và các lĩnh vực khác. Dưới đây là một số tính chất hóa học quan trọng của HClO:
- HClO là một axit yếu, yếu hơn cả axit H2CO3
- HClO là một chất điện ly yếu, chỉ một số ít phân tử HClO bị phân li thành ion H+ và ion ClO-. Phương trình điện li của HClO như sau:
HClO ⇌ H+ + ClO-
- HClO là một chất oxi hóa mạnh có khả năng tiêu diệt vi sinh vật bằng cách phá vỡ màng tế bào của chúng hoặc oxy hóa các thành phần sinh học bên trong. Axit hipoclorơ có thể bị khử thành khí Clo trong môi trường axit.
Phương trình phản ứng của HClO và axit HCl:
HClO + HCl → Cl2 +H2O
- HClO phản ứng với các kim loại, đặc biệt là các kim loại có tính khử mạnh như sắt, nhôm, và kẽm. Các phản ứng này thường dẫn đến sự giải phóng khí clo (Cl2) hoặc tạo thành các muối kim loại.
Phương trình phản ứng của HClO với sắt (Fe) như sau:
Fe+ HClO → Fe2+ +Cl2 + H2O
- HClO phản ứng với bazơ tạo ra muối hipoclorơ (NaClO) và nước. Muối NaClO được sử dụng làm chất tẩy rửa. Phản ứng này cho thấy tính axit của HClO:
HClO + NaOH → NaClO + H2O
>> Xem thêm: Axit clohydric HCl là gì? Tính chất, cách điều chế và ứng dụng
3. Các phương pháp điều chế axit hipoclorơ
Có nhiều cách để điều chế HClO, tùy thuộc vào mục đích sẽ dùng một trong các phương pháp sau đây:
Cho kali hipoclorit (KClO) tác dụng với nước:
H2O + KClO → KHCO3 + HClO
Cho Clo tác dụng với nước:
Cl2 + H2O ⇔ HClO + HCl
Cho Ca(ClO)2 tác dụng với nước kèm chất xúc tác CO2:
H2O + Ca(ClO)2 → CaCO3 (kết tủa) + HClO
Điện phân tạo ra HClO
Sử dụng dòng điện một chiều để đi qua dung dịch muối tinh khiết NaCl
Điện phân dung dịch NaCl tạo các sản phẩm như HCl, Cl2 và HClO. Phương trình như sau:
2NaCl + 2H2O(điện phân dung dịch) => 2NaOH + H2↑ + Cl2↑
Nếu không có màng ngăn, Cl2 sẽ tiếp tục tác dụng với NaOH:
Cl2 + 2NaOH => NaCl + NaClO + H2O
NaClO + H2O ⇌ HCl + HClO
Phương pháp này không chỉ có ứng dụng trong xử lý nước hồ bơi mà còn được dùng trong các hệ thống xử lý nước và làm sạch các bề mặt bị nhiễm khuẩn.
4. Ứng dụng của Axit HClO trong xử lý nước
4.1 Xử lý nước hồ bơi
HClO là đóng vai trò rất quan trọng trọng việc xử lý nước hồ bơi, đặc biệt trong việc khử trùng và diệt khuẩn. HClO có khả năng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn, tảo, virus, nấm và các mầm bệnh khác trong nước. Sự có mặt của HClO trong bể bơi giúp ngăn chặn rêu tảo, ngăn ngừa tình trạng bể bơi bị đục hoặc có màu xanh. HClO loại bỏ các vi khuẩn và vi sinh vật có hại trong nước hồ bơi, từ đó giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh cho người sử dụng.
Để tạo ra HClO trong hồ bơi, người ta thường cho hóa chất Clo dạng bột, Clo dạng viên nén TCCA 90 hoặc dùng bộ điện phân muối NaCl.
>> Xem thêm: Cách sử dụng Clo xử lý nước hồ bơi an toàn & hiệu quả
4.2 Xử lý nước thải nước uống
HClO là một chất khử trùng hiệu quả, ngoài hồ bơi nó còn được sử dụng rộng rãi trong xử lý nước uống, nước thải, giúp loại bỏ vi khuẩn và vi rút.
4.3 Ngành thực phẩm
Trong ngành chế biến thực phẩm, HClO được sử dụng để khử trùng bề mặt thực phẩm và thiết bị, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
4.4 Ứng dụng trong y tế
Axit hipoclorơ có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và virus, được ứng dụng trong việc khử trùng các thiết bị y tế, vết thương, và trong các sản phẩm làm sạch y tế.
4.5 Sử dụng trong nông nghiệp
HClO được sử dụng trong nông nghiệp để khử trùng nước tưới tiêu, bảo vệ cây trồng khỏi các bệnh vi khuẩn và nấm.
5. Tác hại của Axit Hipoclorơ
Axit Hipoclorơ (HClO) là một chất khử trùng mạnh mẽ và hữu ích trong nhiều ứng dụng, nhưng cũng gây ra một số tác hại nếu không được sử dụng đúng cách. Dưới đây là những tác hại chính của HClO:
5.1 Kích ứng da và mắt
HClO có thể gây kích ứng da và mắt nếu tiếp xúc trực tiếp hoặc ở nồng độ cao. Việc tắm trong nước hồ bơi có chứa HClO với nồng độ cao có thể gây ngứa, rát da, và đỏ mắt, đặc biệt đối với những người có da nhạy cảm hoặc dễ dị ứng.
>> Xem thêm: Bị dị ứng nước hồ bơi và những điều mà bạn cần lưu ý
5.2 Tác động đến hệ hô hấp
HClO cũng có thể gây kích ứng đường hô hấp nếu hít phải hơi clo hoặc khí tạo ra từ nó. Những người tiếp xúc thường xuyên với các hóa chất này có thể gặp các vấn đề về hô hấp, đặc biệt là những người bị các bệnh như hen suyễn hoặc viêm phế quản.
5.3 Ăn mòn làm hư hại thiết bị
Axit hipoclorơ có tính oxi hóa mạnh và có thể gây ăn mòn các vật liệu như kim loại, nhựa, và các vật liệu xây dựng nếu tiếp xúc lâu dài. Trong bể bơi, nếu nồng độ pH không ổn định, HClO có thể làm hỏng các thiết bị kim loại, thiết bị bể bơi và gạch hồ bơi.
5.4 Tác động môi trường
Nếu được thải ra ngoài môi trường mà không qua xử lý, HClO có thể gây ô nhiễm nước và ảnh hưởng đến sinh vật thủy sinh. Clo và các hợp chất của nó có thể làm tổn thương các loài động vật và thực vật dưới nước, đặc biệt là ở các hệ sinh thái tự nhiên như hồ, ao và sông.
5.5 Phân hủy và tạo ra khí độc
HClO dễ bị phân hủy thành các hợp chất như khí clo (Cl2) hoặc axit clohidric (HCl), các chất này đều có thể gây nguy hiểm nếu không được xử lý đúng cách.
5.6 Phản ứng với chất hữu cơ tạo ra hợp chất độc hại
Khi HClO phản ứng với các chất hữu cơ trong nước, như mồ hôi, dầu từ cơ thể người, hoặc các hợp chất từ môi trường, nó có thể tạo ra các hợp chất hữu cơ chứa clo (bao gồm trihalometan và chloramine). Những hợp chất này có thể có tác hại đối với sức khỏe, gây kích ứng và thậm chí có thể là chất gây ung thư khi tiếp xúc lâu dài.
Axit hypocloro (HClO) là một chất có nhiều ứng dụng trong khử trùng và xử lý nước, nhưng cũng cần lưu ý đến các nguy cơ và tác hại của nó nếu sử dụng không đúng cách. Để đạt hiệu quả tối ưu và an toàn, việc sử dụng HClO cần được kiểm soát chặt chẽ, đặc biệt trong các môi trường như hồ bơi, nhà máy, và nông nghiệp.
Nếu bạn đang tìm mua hóa chất hồ bơi hoặc hóa chất xử lý nước khác, hãy liên hệ với LifeVista để được hỗ trợ nhanh nhất nhé!
