Tin tức, Kiến thức Clo
Chlorine có độc không? Cách sử dụng clorin khử trùng nước
Chlorine là hóa chất có nhiều ứng dụng trong đời sống và sản xuất, được dùng rộng rãi trong xử lý nước bể bơi, nước sinh hoạt, nước thải… và là nguyên liệu để sản xuất các sản phẩm tẩy rửa, tẩy trắng. Vậy Chlorine có độc không? Cách sử dụng Clorin khử trùng nước như thế nào? Hãy cùng LifeVista tìm hiểu trong bài viết này bạn nhé!
1. Hóa chất chlorine là gì? Hóa chất clorin có độc hay không?
1.1 Hóa chất Chlorine là gì?
Chlorine (Clo) là một nguyên tố hóa học thuộc nhóm halogen, có ký hiệu Cl và số nguyên tử 17. Trong bảng tuần hoàn, nó có độ âm điện đứng thứ ba, chỉ sau fluor và oxygen. Ở điều kiện tiêu chuẩn, clo tồn tại ở dạng khí Cl₂, có màu vàng lục nhạt, mùi hắc đặc trưng và có độc tính cao.
Chlorine và các hợp chất của nó như calcium hypochlorite (Ca(ClO)₂), sodium hypochlorite (NaOCl) hay axit hypochlorous (HClO) được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là xử lý nước. Do có tính ăn mòn mạnh và gây nguy hiểm cho sức khỏe khi tiếp xúc trực tiếp, khi sử dụng các hợp chất Clo cần tuân theo các tiêu chuẩn an toàn.
1.2 Hóa chất Chlorine có độc hại hay không?
“Chlorine có độc không?”, câu trả lời là CÓ. Khí Clo có độc tính cao và được phân loại là một chất kích thích phổi. Clo có độ hòa tan trung bình trong nước, nó có thể gây tổn thương nghiêm trong cho cả đường hô hấp trên (mũi, họng, thanh quản) và đường hô hấp dưới (khí quản, phế quản và phổi). (1)
Chlorine có thể gây hại cho con người tùy vào nồng độ và thời gian tiếp xúc. Khi hít phải ở mức thấp (1 đến 10 ppm) nó có thể gây kích ứng mắt, mũi, làm đau họng và ho. Tuy nhiên nếu tiếp xúc ở nồng độ cao hơn (trên 15 ppm), Clorin có thể làm co thắt đường thở và gây phù phổi (2). Chlorine có thể gây tử vong nếu tiếp xúc ở nồng độ 430 ppm trong vòng 30 phút (3).
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh của Hoa Kỳ (CDC), Chlorine gây độc chủ yếu do tính ăn mòn mạnh. Chlorine phản ứng với nước trong niêm mạc đường hô hấp, mắt và da sẽ tạo thành axit hydrochloric (HCl) và axit hypochlorous (HOCl). Hai chất này có tính ăn mòn cao, thẩm thấu vào cơ thể phá hủy mô và gây viêm nhiễm nghiêm trọng.
2. Các triệu chứng của ngộ độc Chlorine
Triệu chứng ngộ độc Clo phụ thuộc vào mức độ ngộ độc, cách tiếp xúc và thời gian tiếp xúc. Dưới đây là một số dấu hiệu tức thì của các hệ cơ quan khi tiếp xúc với hóa chất Chlorine:
- Hô hấp: Tiếp xúc ở nồng độ thấp có thể gây kích ứng mắt, mũi, đau họng và ho. Ở nồng độ cao hơn có thể bị suy hô hấp với các biểu hiện như co thắt đường thở, phù phổi, da đổi màu xanh, thở khò khè hoặc ho ra máu.
- Tim mạch: Nhịp tim nhanh, huyết áp ban đầu tăng sau đó hạ, có thể xảy ra tình trạng suy tim do thiếu oxy.
- Da: Chlorine gây kích ứng da, gây đau rát, viêm da và phồng rộp. Nếu tiếp xúc với clo lỏng da có thể bị tổn thương do cóng lạnh.
3. Những ưu điểm mà Chlorine mang lại là gì?
Mặc dù là một chất gây độc nhưng Chlorine vẫn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực nhờ những ưu điểm sau đây:
3.1 Khử trùng nguồn nước hiệu quả
Chlorine (Clorin) là một chất khử trùng có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, virus và vi sinh vật gây bệnh trong nước nhờ khả năng oxy hóa mạnh. Hóa chất này được ứng dụng để xử lý nhiều nguồn nước:
- Xử lý nước sinh hoạt: Diệt khuẩn trong hệ thống cấp nước, mang lại nguồn nước sạch an toàn cho người dùng.
- Xử lý nước nước hồ bơi: Ngăn ngừa sự phát triển của rêu, tảo và vi khuẩn.
- Xử lý nước thải: Chlorine xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp bằng cách loại bỏ vi khuẩn và mầm bệnh.
- Xử lý nước nuôi trồng thủy sản: Clorin dùng để xử lý đáy ao, khử trùng nước ao nuôi, giảm nguy cơ nhiễm bệnh cho tôm cá.
3.2 Dễ dàng sử dụng và phổ biến
Chlorine có nhiều dạng như dạng bột, dạng viên nén, dạng viên sủi, dung dịch và khí. Điều này giúp người dùng có nhiều lựa chọn, phù hợp với nhu cầu sử dụng của cá nhân và từng doanh nghiệp. Clorin rất phổ biến trên thị trường, bạn có thể dễ dàng tìm mua tại các đơn vị phân phối hóa chất Clo.
3.3 Chi phí cực kì hợp lý
So với các phương pháp khử trùng nước như Ozon hay tia UV, hóa chất Chlorine có chi phí thấp hơn, phù hợp với nhiều quy mô xử lý nước nhỏ lẻ và công nghiệp. Nhờ ưu điểm này mà Chlorine trở thành phương pháp xử lý nước phổ biến hiện nay.
3.4 Khả năng vệ sinh chuồng gia súc, gia cầm, nhà máy,… cực kì hiệu quả
Chlorine không chỉ được sử dụng để xử lý nước mà còn là một chất khử trùng mạnh. Nó giúp sát khuẩn, làm sạch và tiêu diệt vi khuẩn trong chuồng gia súc, gia cầm, các cơ sở sản xuất công nghiệp, các nhà máy chế biến thực phẩm và các khu vực công cộng như trường học, bệnh viện,…
3.5 Khả năng kiểm soát rêu tảo trong nước hiệu quả trong nước
Nhờ khả năng oxy hóa mạnh, Chlorine có thể ức chế và tiêu diệt rêu tảo, ngăn ngừa sự sinh sôi của chúng trong nước. Nhờ đó Chlorine được sử dụng để duy trì chất lượng nước trong hồ bơi, bể chứa và hệ thống nước trong công nghiệp.
4. Chlorine hoạt động như thế nào?
Câu hỏi “Chlorine có độc không” đã có câu trả lời ở trên, tiếp theo đây sẽ là cách thức khử trùng của hóa chất này.
Chlorine là một chất khử trùng mạnh, hoạt động bằng cách phá hủy cấu trúc tế bào của vi sinh vật, oxy hóa các tạp chất có trong nước và duy trì Clo dư để kéo dài thời gian khử trùng.
Chlorine khi cho vào nước sẽ tạo thành axit hypochlorous (HOCl) và ion hypochlorite (OCl-), đây là hai hợp chất mang lại hiệu quả khử trùng chính. Trong đó, HOCl là chất khử trùng mạnh nhất, nó có thể tiêu diệt vi khuẩn, virus và nấm.
Chlorine không chỉ tiêu diệt vi sinh vật mà còn oxy hóa các hợp chất trong nước. Nó có thể loại bỏ sắt (Fe2+), mangan (Mn2+) và hydro sulfide (H₂S) – những chất làm ảnh hưởng đến màu sắc, mùi và vị của nước.
Sau khi Clo đã phản ứng hết với các tạp chất trong nước, lượng clo còn lại được gọi Clo dư. Phần Clo này được duy trì ở một nồng độ thích hợp để duy trì hiệu quả khử trùng.
5. Sử dụng Chlorine cho bể bơi có thực sự an toàn?
Trong xử lý nước bể bơi, các hợp chất chứa Clo như natri hypoclorit (NaClO) và canxi hypochlorite (Ca(OCl)2) được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn, virus cũng như các vi sinh vật gây hại. Theo đánh giá từ các tổ chức y tế, chưa có bằng chứng khoa học nào khẳng định các loại hóa chất này có thể gây ung thư ở người hoặc động vật, do vậy người sử dụng có thể an tâm hơn khi sử dụng xử lý nước.
Clo đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng nước bể bơi, ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật có hại. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc trực tiếp với nồng độ cao qua da, đường tiêu hóa hoặc hô hấp, clo có thể gây kích ứng, khó thở, ho và thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Trong môi trường nước, clo tồn tại dưới hai dạng chính: clo tự do và clo kết hợp. Clo tự do có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và làm sạch nước hiệu quả, còn clo kết hợp hình sẽ phản ứng các hợp chất hữu cơ, tạo ra mùi clo đặc trưng thường gặp ở các bể bơi.
Hóa chất Clo xử lý nước hồ bơi có nhiều dạng khác nhau, gồm dạng bột, dạng viên nén TCCA viên 200g, dạng viên sủi 2g và dạng dung dịch lỏng. Người dùng có thể lựa chọn loại hóa chất phù hợp với nhu cầu sử dụng.
Bên cạnh vai trò khử trùng, clo còn giúp kiểm soát sự phát triển của tảo, giữ cho nước luôn trong xanh và an toàn. Tuy nhiên, việc sử dụng clo cần tuân theo liều lượng khuyến nghị để đảm bảo an toàn cho người bơi. Đồng thời, cần trang bị dggthống lọc hiện đại để nâng cao chất lượng nước, bảo vệ sức khỏe người bơi.
Xem thêm: Ưu nhược điểm của hóa chất Chlorine xử lý nước hồ bơi
6. Một số biện pháp giúp bảo đảm an toàn khi sử dụng và tiếp xúc với Chlorine
Sau khi làm rõ vấn đề “Chlorine có độc không?”, phần này sẽ tổng hợp các biện pháp an toàn quan trọng khi tiếp xúc và sử dụng hóa chất này trong xử lý nước.
6.1 Sử dụng Chlorine đúng liều lượng và đúng cách
Dùng hóa chất Chlorine cần tuân thủ liều lượng khuyến nghị để không ảnh hưởng đến sức khỏe con người nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả khử trùng nước. Tránh sử dụng quá liều lượng vì có thể tạo ra các hợp chất phụ ảnh hưởng đến chất lượng nước.
Ngoài liều lượng, khi dùng Chlorine cần lưu ý những điều quan trọng sau đây:
- Không đổ trực tiếp Chlorine vào nước vì có thể gây ăn mòn bề mặt và đường ống.
- Đối với Chlorine dạng bột, cần hòa tan vào nước trước khi sử dụng.
- Trước khi dùng Chlorine phải kiểm tra nồng độ pH, nếu pH nằm ngoài khoảng 7.2 – 7.6 sẽ làm giảm hiệu quả xử lý nước.
- Không sử dụng Clo khi trời nắng nóng hoặc nhiệt độ cao vì Clo bốc hơi nhanh, giảm hiệu quả khử trùng.
Xem thêm: Cách sử dụng Clo xử lý nước hồ bơi an toàn và hiệu quả
6.2 Sử dụng đồ bảo hộ lao động trong quá trình sử dụng Chlorine
- Đeo găng tay, khẩu trang và kính bảo hộ khi pha chế hoặc xử lý hóa chất
- Tránh để Chlorine tiếp xúc trực tiếp với mắt, mũi, miệng
- Sử dụng Chlorine ở nơi thông thoáng, không dùng ở nơi ngược gió, tránh hít phải khí Clo.
6.3 Xử lý các sự cố trong quá trình sử dụng Chlorine
- Hít phải khí Chlorine: Khi hít phải Chlorine cần di chuyển ra nơi thoáng khí, tránh xa nơi chứa Clo. Nếu cảm thấy khó thở, nên ngồi nghỉ ở tư thế thoải mái, tránh vận động mạnh. Nếu cảm thấy khó thở hoặc tức ngực dữ dội, cần đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất.
- Chlorine dính vào mắt: Cần rửa mắt ngay dưới vòi nước sạch trong ít nhất 15 phút. Không dụi mắt vì có thể làm tổn thương giác mạc. Nếu vẫn thấy rát hoặc mờ mắt, cần đến bệnh viện để thăm khám ngay lập tức.
- Chlorine dính vào da: Cần rửa sạch vùng da tiếp xúc với Clo bằng nước sạch. Nếu bị kích ứng có thể thoa kem dưỡng hoặc kem chống viêm. Nếu có dấu hiệu bỏng (da phồng rộp, đỏ rát nhiều) cần đến bệnh viện để xử lý kịp thời.
- Nuốt phải Chlorine: Uống nhiều sữa hoặc nước để làm loãng hóa chất. Không tự gây nôn vì có thể làm tổn thương thực quản. Sau đó gọi cấp cứu ngay, nhớ mang theo nhãn sản phẩm Chlorine để bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
7. Một số câu hỏi thường gặp
7.1 Uống phải nước có chứa chlorine có gây hại hay không?
Theo cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), hàm lượng Clo dư trong nước uống không được vượt quá 4 ppm. Ở mức này, Clo có tác dụng khử trùng nhưng không gây hại đến sức khỏe. Nếu uống nước chứa Clo dư quá mức, có thể gây khó chịu dạ dày, buồn nôn hoặc kích ứng đường tiêu hóa.
7.2 Clorine trong hồ bơi có làm gây hại gì đến sức khỏe hay không?
Một số nghiên cứu cho thấy, tiếp xúc thường xuyên với nước hồ bơi chứa lượng Clo cao có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp, da liễu hoặc rối loạn nội tiết. Nếu nồng độ Clo được duy trì trong khoảng 1 – 3 ppm, Clo trong bể bơi không gây kích ứng.
7.3 Chlorine có gây ung thư không?
Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (DHHS), Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) và Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) chưa phân loại clo là chất gây ung thư ở người (4). Tuy nhiên các sản phẩm phụ của Chlorine có thể làm tăng nguy cơ gây ung thư bàng quang và ung thư đại trực tràng.
7.4 Chlorine có hại cho vật nuôi như cá, chó, mèo không?
Chlorine cực kỳ độc hại với cá, có thể gây tổn thương mang và tử vong nhanh chóng, nên cần khử clo trước khi thêm nước vào bể cá (5). Với chó và mèo, chlorine trong hồ bơi thường không nguy hiểm ngay lập tức, nhưng có thể gây kích ứng da, mắt và tiêu hóa nếu tiếp xúc nhiều.
7.5 Tại sao vẫn sử dụng chlorine nếu nó có thể gây hại?
Chlorine vẫn được sử dụng vì nó là chất khử trùng hiệu quả, có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, virus và rêu tảo. Ngoài ra, Chlorine là phương pháp khử trùng giá rẻ và dễ sử dụng hơn so với Ozon và đèn UV. Khi dùng đúng liều lượng do các cơ quan y tế quy định, chlorine khá an toàn cho con người và môi trường.
8. Kết
Vậy là bài viết này đã giải đáp thắc mắc “Chlorine có độc không”, đồng thời chia sẻ cách sử dụng Chlorine xử lý nước một cách an toàn. Nếu bạn đang tìm mua hóa chất Clo, hãy liên hệ với LifeVista để được hỗ trợ nhanh nhất!
