Soda xử lý nước: Tác dụng và cách dùng hiệu quả từ A-Z

Soda xử lý nước là công dụng phổ biến của hóa chất soda. Tuy nhiên rất nhiều người vẫn chưa biết được công dụng thực sự cũng như cách sử dụng soda. Trong bài viết này, LifeVista sẽ chia sẻ tất tần tật về tác dụng, liều lượng và cách dùng trong xử lý nước.

1. Tìm hiểu về soda xử lý nước

1.1 Vai trò của soda trong ngành xử lý nước hiện nay

Soda (Natri Cacbonat – Na2CO3 hay sodium cacbonate) là một trong những hóa chất thông dụng trong ngành xử lý nước hiện nay. Theo báo cáo của Hiệp hội Nước Quốc tế (IWA), có đến 65% hệ thống xử lý nước thải đô thị ở châu Á sử dụng soda. Nó được dùng để điều chỉnh pH, làm mềm nước và khử một số tạp chất.

Soda giúp tối ưu hiệu quả của quá trình xử lý nước, giúp nguồn nước trở nên trong sạch hơn. Nhờ có giá thành rẻ và nguồn hàng dồi dào, soda được ứng dụng từ quy mô gia đình đến các nhà máy lớn.

Xem thêm: Soda Ash Light NA2CO3 Solvay Bulgaria | Bao 25Kg

Xem thêm: Hóa chất bột Soda Ash Light Na2CO3 công nghiệp| Bao 40KG

1.2 Các dạng soda xử lý nước trên thị trường

Trên thị trường hiện nay có hai dạng soda, gồm soda nhẹ (soda ash light) và soda nặng (soda ash dense). Thành phần chính của cả hai loại đều là Na2CO3, chúng khác nhau ở cấu trúc và khối lượng riêng. Vì vậy, mỗi loại soda sẽ phù hợp với một mục đích xử lý nước khác nhau:

• Soda nhẹ: Dạng bột mịn, dễ tan trong nước nhưng nhiều bụi, thường dùng để xử lý nước giếng khoan, nước nhiễm phèn, nước hồ bơi…
• Soda nặng: Dạng hạt lớn, tan chậm hơn soda light, ít bụi, thường dùng để xử lý nước thải công nghiệp. Soda nặng được dùng nhiều trong các nhà máy chế biến thực phẩm, dệt nhuộm, luyện kim…

2. Đặc điểm vật lý và hóa học của hóa chất soda Na2CO3

Tính chất hóa lý ảnh hưởng rất lớn tác dụng của soda trong xử lý nước. Do vậy, trước khi tìm hiểu công dụng của chất này, hãy cùng LifeVista khám phá một số đặc điểm vật lý và hóa học của Na2CO3.

2.1 Tính chất vật lý của soda xử lý nước

Soda tồn tại ở dạng bột màu trắng và không mùi, có vị mặn nhẹ. Soda dễ tan trong nước, tạo thành dung dịch kiềm mạnh, có độ pH khoảng 11.4 (nồng độ 1%). Nhờ đặc tính tan tốt và pH cao, soda thường được dùng để tăng pH trong hồ bơi, nước sinh hoạt hoặc trung hòa pH nước thải.

Tuy nhiên, bột soda lại có tính hút ẩm cao, dễ vón cục khi gặp ẩm. Để đảm bảo hiệu quả xử lý nước, cần bảo quản soda trong thùng nhựa có nắp đậy hoặc bao bì chống ẩm. Tốt nhất nên có thêm một lớp nilon, cột kín miệng sau khi dùng.

2.2 Tính chất hóa học của soda xử lý nước

Một số tính chất hóa học của soda Na2CO3:

• Tác dụng với axit: Dung dịch soda có độ pH cao (khoảng 11). Khi cho soda vào nước, nó sẽ xảy ra phản ứng trung hòa với axit, tạo thành muối và nước. Vì vậy, Na2CO3 thường được dùng để cân bằng pH khi nước quá chua.
• Tạo kết tủa với kim loại nặng: Soda tác dụng với các ion kim loại nặng (Fe3+, Ca2+, Mn2+) tạo thành kết tủa không tan. Từ đó giúp loại bỏ kim loại nặng và phèn trong nước thải, nước sinh hoạt.
• Phản ứng nhiệt phân: Ở nhiệt độ trên 850 độ C, soda sẽ bị phân hủy tạo thành Natri oxit và khí CO2.
• Phản ứng với nước: Soda tan trong nước phân ly ra ion CO₃²⁻, tạo ra dung dịch có tính bazơ . Nhúng giấy quỳ tím vào, giấy sẽ chuyển sang màu xanh.

Xem thêm: Hóa chất soda Na2CO3 là axit hay bazơ?

3. Các tác dụng của soda trong xử lý nước bạn nên biết

Trong xử lý nước, hóa chất soda ash đóng vai trò quan trọng đối với độ pH và hiệu quả các hóa chất khử trùng, trợ lắng. Dưới đây là 5 công dụng của soda xử lý nước:

• Tăng và ổn định pH: Trong quá trình xử lý nước, độ pH cần phải được duy trì ở mức cân bằng để các hóa chất khử trùng, trợ lắng phát huy tối đa công dụng. Nếu nước có độ pH thấp (tính axit cao), châm soda giúp tăng pH.
• Làm mềm nước: Soda phản ứng với các ion canxi và magie, tạo thành các kết tủa không tan. Cặn này sẽ lắng xuống đáy, giảm độ cứng của nước, tăng chất lượng nước đầu ra.
• Xử lý phèn và kim loại nặng: Nước có màu vàng, mùi tanh có thể là do chứa nhiều kim loại nặng. Soda tác dụng với các ion kim loại sẽ tạo thành các chất rắn không tan, lắng xuống đáy.
• Giảm tính ăn mòn của hóa chất: Soda giúp trung hòa axit, tạo môi trường ổn định để hóa chất phản ứng hoàn toàn. Từ đó giúp hạn chế các phản ứng phụ gây ăn mòn.

Xem thêm: 99+ Ứng dụng của Na2CO3 (Natri Cacbonat) bạn nên biết

4. Một số ứng dụng phổ biến của soda xử lý nước mà bạn nên biết

Có thể thấy được, soda là một hóa chất đa năng, có thể ứng dụng để xử lý nước nhiều lĩnh vực. Dưới đây là 4 ứng dụng phổ biến của soda ash trong xử lý nước:

4.1 Soda tăng pH cho nước hồ bơi

Trong xử lý nước bể bơi, Soda (Soda Ash Light) được dùng để tăng pH nước. Để duy trì một bể bơi xanh – sạch – đẹp, cân bằng pH đóng vai trò vô cùng quan trọng. Độ pH ổn định không chỉ mang lại một không gian bơi lội an toàn cho người tắm, mà còn giúp bảo vệ thiết bị và tiết kiệm hóa chất.

Nếu nước quá chua (pH thấp) sẽ gây ra nhiều tác hại như sau:

• Làm cay mắt người bơi
• Làm hỏng thành hồ, men gạch, ron gạch
• Ăn mòn thiết bị
• Clo không phản ứng tối đa, tồn đọng ở đáy làm phai màu gạch
• Hiệu quả keo tụ của hóa chất trợ lắng PAC kém, thậm chí nổi trên mặt nước

Dùng soda trong quá trình xử lý nước bể bơi giúp hạn chế các vấn đề trên. Trên thực tế, nhiều người chỉ dùng hóa chất mà ít khi dùng soda. Vì họ không quan tâm hoặc không hề biết đến yếu tố pH.

Xem thêm: Cách tăng pH bằng Soda Ash Light cho hồ bơi đơn giản

4.2 Soda xử lý nước nhiễm phèn

Nước ở các giếng khoan và ao hồ thường bị nhiễm phèn. Nguồn nước này thường chứa nhiều ion kim loại như Fe2+, Fe3+, Mn2+, Al3+. Các chất này làm cho nước có màu vàng, màu nâu và mùi hơi tanh. Dùng nước phèn một thời gian, đường ống sẽ bị đóng cặn, lâu ngày bị ăn mòn dễ hư hỏng.

Soda xử lý nước nhiễm phèn bằng cách nâng pH và tạo kết tủa với ion kim loại. Độ pH cân bằng giúp oxy hóa sắt và mangan để tạo kết tủa. Lắng và lọc cặn sẽ thu được nước sạch để sử dụng trong sinh hoạt.

Mặc dù soda có thể xử lý nước nhiễm phèn, tuy nhiên nó không phải là chất chuyên dụng. Để tối ưu hiệu quả, nên kết hợp soda với các hóa chất keo tụ như PAC, phèn chua, phèn nhôm…

4.3 Soda xử lý nước thải sinh hoạt

Trong các hệ thống xử lý nước sinh hoạt (trạm xử lý phân tán hoặc quy mô nhỏ), nguồn nước đầu vào thường có độ pH thấp. Nguyên nhân là do chất hữu cơ phân hủy, tạo thành axit, làm nước bị chua. Độ pH thấp làm giảm hiệu quả của quá trình xử lý sinh học.

Vai trò của soda trong hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt như sau:

• Cân bằng pH: Tăng hiệu quả của khâu xử lý sinh học
• Ổn định môi trường để vi sinh hoạt động: Giúp tăng hiệu quả xử lý BOD, COD và amoni

4.4 Soda xử lý nước thải công nghiệp

Soda là hóa chất xử lý nước thải công nghiệp kinh tế và hiệu quả. Nước xả ra từ hoạt động sản xuất thường chứa nhiều kim loại nặng và chất hữu cơ khó phân hủy. Dùng soda giúp trung hòa axit, tạo môi trường ổn định để các hóa chất khử trùng và hóa chất keo tụ phản ứng. Các ngành nghề thường dùng soda để xử lý nước thải là dệt nhuộm, sản xuất giấy, mạ kim loại, luyện kim…

5. Hướng dẫn cách dùng soda xử lý nước đúng chuẩn có thể bạn chưa biết

Dùng soda đã lâu nhưng bạn có chắc mình đang thực hiện đúng cách? Hãy tham khảo cách dùng soda xử lý nước dưới đây:

5.1 Cách pha hóa chất soda

Soda Ash (Na2CO3) dùng trong xử lý nước thường có dạng bột. Để đảm bảo hiệu quả, bạn nên pha loãng bột soda, không nên đổ trực tiếp soda khô vào nước. Cách này giúp tránh hiện tượng tăng pH đột ngột, lắng cặn ở đáy bể hay làm mất tác dụng của các hóa chất hồ bơi như clo, PAC hay phèn nhôm.

Các bước pha dung dịch soda Na2CO3:

• Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ để pha, gồm xô (hoặc thùng nhựa sạch), gậy khuấy và nước sạch.
• Bước 2: Rót nước sạch vào thùng, rắc từ từ bột soda vào, sau đó khuấy đều tay. Tiếp tục khuấy trong khoảng 5 – 10 phút cho đến khi soda tan hoàn toàn, không còn cặn dưới đáy. Để yên 2 – 3 phút rồi lọc bỏ nếu có cặn dưới đáy.
• Bước 3: Cho từ từ dung dịch soda ash light đã pha vào đầu dòng chảy để hóa chất phân tán đều. Theo dõi pH sau mỗi lần châm, nếu độ pH chưa đạt yêu cầu, tiếp tục kiểm tra và bổ sung hóa chất.

Lưu ý: Không pha soda chung với hóa chất khác để tránh phản ứng nguy hiểm. Nên kiểm tra pH trước và sau khi châm để tránh làm tăng pH quá mức, nhất là với hồ bơi.

5.2 Liều lượng soda cho từng ứng dụng

Soda xử lý nước có thể dùng trong nhiều lĩnh vực. Dưới đây là liều dùng soda cụ thể cho từng ứng dụng:

• Tăng pH cho hồ bơi: Dùng 100g/10m3 nước để tăng độ pH thêm 0.2 – 0.3.
• Xử lý nước nhiễm phèn: Dùng 1 – 2kg soda/10m3 nước để nâng pH lên 6.8 – 8.0
• Điều chỉnh pH cho nước thải sinh hoạt, công nghiệp: Dùng 0.5 – 3 kg soda/10 m³ nước thải

Lưu ý: Liều lượng thực tế có thể thay đổi tùy theo chất lượng nguồn nước và độ pH đầu vào. Do vậy, bạn nên kiểm tra pH để xác định lượng soda cần dùng.

5.3 Cách kết hợp soda với các hóa chất để tối ưu hiệu quả xử lý nước

Soda (Na2CO3) là một chất hỗ trợ điều chỉnh pH và làm mềm nước. Nó thường sử dụng để tạo ra môi trường nước ổn định để các hóa chất hoạt động hiệu quả hơn. Soda thường dùng kết hợp với các chất sau đây:

• Hóa chất trợ lắng PAC: Soda nâng pH trước khi châm PAC, giúp keo tụ tốt hơn, giảm lượng hóa chất sử dụng.
• Phèn nhôm: Soda dùng để trung hòa nước có tính axit (pH dưới 6.0) trước khi sử dụng phèn nhôm để làm trong nước.
• Hóa chất khử trùng Chlorine (clo): Soda giúp tăng pH, clo khi hòa tan vào nước sẽ tạo ra nhiều HOCl hơn – chất oxy hóa có tác dụng diệt khuẩn, diệt nấm hiệu quả.

5.4 Quy tắc an toàn khi sử dụng soda xử lý nước

Soda khá an toàn so với các hóa chất xử lý nước khác. Tuy nhiên, khi sử dụng soda trong xử lý nước bạn vẫn cần tuân thủ các quy tắc sau đây để đảm bảo an toàn:

• Luôn mang đồ bảo hộ đầy đủ, tốt nhất nên có găng tay, khẩu trang và kính mắt.
• Giữ khoảng cách với hóa chất để tránh hít phải bụi soda.
• Khi pha soda, luôn cho hóa chất vào nước. Không được cho nước vào soda, làm như vậy bột soda sẽ bị vón cục.
• Dùng thùng nhựa để pha soda, tránh dùng thùng kim loại.
• Không trộn chung với các hóa chất khác vì có thể gây kết tủa hoặc sinh khí độc.

6. Những hóa chất có thể thay thế soda trong xử lý nước

Soda (Na2CO3) là hóa chất thường dùng trong xử lý nước để tăng pH. Ngoài soda, bạn cũng có thể dùng một số hóa chất sau đây:

• Xút vảy (NaOH): Tăng pH và kiềm rất nhanh, có thể điều chỉnh pH cấp tốc. Xút thích hợp để xử lý nước có tính axit cao. Tuy nhiên nó lại ăn mòn mạnh, khó kiểm soát nếu không có thiết bị định lượng tự động.
• Vôi tôi (Ca(OH)₂): Có tác dụng tăng pH nhưng chậm hơn so với soda và xút. Vôi có giá thành rẻ hơn so với soda, dễ tìm mua và phù hợp với nhiều hệ thống xử lý nước. Tuy nhiên dùng vôi sẽ tạo ra nhiều cặn, tốn thêm chi phí đầu tư hệ thống lắng.
• Baking soda (NaHCO₃): Baking soda có tác dụng điều chỉnh pH nhẹ, giúp ổn định độ kiềm của nước. NaHCO3 an toàn, không ăn mòn, dễ sử dụng, không làm tăng pH đột ngột. Nhược điểm là khả năng tăng pH yếu hơn soda và xút.

7. LifeVista – Địa chỉ cung cấp hóa chất soda xử lý nước chất lượng, uy tín

LifeVista là công ty chuyên cung cấp các loại hóa chất soda xử lý nước. Sản phẩm của LifeVista được nhập khẩu từ nhiều quốc gia lớn như Trung Quốc, Bulgari, Ý. Với đa dạng đóng gói (bao 25kg – bao 40kg), độ tinh khiết cao hơn 99% và giá cả hợp lý. Nếu bạn đang tìm kiếm hóa chất soda Na2CO3 dùng trong xử lý nước, hãy liên hệ với hotline 093 884 6600 để được tư vấn.

Xem thêm: Giá Na2CO3 là bao nhiêu? Địa chỉ mua soda công nghiệp giá tốt

8 . Một số câu hỏi thường gặp

8.1 Có dùng soda cho nước uống được không?

Có. Soda Ash Light Na₂CO₃ (soda ash nhẹ) được phép sử dụng trong xử lý nước uống để điều chỉnh pH và làm mềm nước. Tuy nhiên, liều lượng sử dụng phải tuân thủ nghiêm ngặt theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN 01-1:2018/BYT). Nếu dùng quá liều có thể khiến nước bị kiềm quá mức, ảnh hưởng đến vị và chất lượng nước.

8.2 Soda xử lý nước có an toàn không?

Soda được đánh giá là an toàn khi sử dụng đúng cách. Đây là hóa chất có độc tính thấp, không tạo khí độc khi hòa tan trong nước. Tuy nhiên, cần tránh tiếp xúc trực tiếp với da và mắt, vì dung dịch có tính kiềm có thể gây kích ứng. Luôn tuân thủ hướng dẫn an toàn, trang bị đồ bảo hộ khi sử dụng.

8.3 Bảo quản bột soda thế nào để tránh bị ẩm?

Soda có khả năng hút ẩm mạnh từ không khí, nếu bảo quản không đúng cách sẽ vón cục, giảm hiệu quả xử lý. Để tránh điều này:

• Bảo quản trong bao bì kín, khô, sạch, tránh ánh nắng trực tiếp.
• Không để gần nguồn nước, nơi có độ ẩm cao.
• Đóng kín bao sau khi sử dụng, nên sử dụng gói hút ẩm nếu bảo quản lâu dài.
• Bảo quản nơi thoáng mát, tránh tiếp xúc với axit hoặc hóa chất dễ phản ứng.

8.4 Có thể dùng soda xử lý nước giếng khoan được không?

Có thể. Soda được dùng phổ biến trong xử lý nước giếng khoan để:

• Tăng pH cho nước có tính axit.
• Kết tủa sắt, mangan thông qua việc tạo môi trường kiềm.
• Giảm độ cứng, làm mềm nước chứa nhiều Ca²⁺, Mg²⁺.

Tuy nhiên, cần kiểm tra nguồn nước giếng trước khi sử dụng để xác định đúng liều lượng. Tránh dùng quá mức gây nước có vị đắng và lắng cặn trắng trong bể chứa.

9. Kết luận

Vậy là bài viết này đã chia sẻ tất tật tật về soda xử lý nước. Hy vọng những chia sẻ về công dụng, ứng dụng, cách dùng và liều lượng trên đây sẽ hữu ích với bạn. Nếu cần mua hóa chất soda ash light xử lý nước bể bơi và nước thải, liên hệ ngay với LifeVista bạn nhé!