Nước Javen là gì? Cách điều chế và ứng dụng

Javen là hóa chất được sử dụng để tẩy rửa, khử trùng trong nhiều lĩnh vực. Vậy nước Javen là gì? Nước gia ven được điều chế bằng cách nào? Những ứng dụng quan trọng của gia ven trong đời sống và sản xuất? Bài viết này LifeVista sẽ chia sẻ tất tần tật về Javen. Hãy theo dõi bài viết để không bỏ lỡ những thông tin bổ ích bạn nhé! 

1. Nước javen là gì?

Nước Javen (nước gia ven) là hỗn hợp của hai muối NaCl và NaClO, được tạo thành khi sục clorua vào dung dịch NaOH. Hợp chất này có tính oxy hóa mạnh, có khả năng khử trùng và tẩy trắng hiệu quả. Nước gia ven công thức hóa học là NaOCl, tên thường gọi là nước Javen, Javel, gia ven hay Sodium hypochlorite.

Tên gọi “Javen” bắt nguồn từ nhà hóa học người Pháp Claude Louis Berthollet, đây là người đầu tiên tổng hợp được nước Javel. Ban đầu nó được đặt tên là Eau de Javel, sau này được gọi là Javel và trong tiếng Việt nó được phiên âm thành Javen. 

Nước Javen được sử dụng phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp và trong gia đình để làm sạch, khử khuẩn và xử lý nước thải, xử lý nước bể bơi, ao hồ,… 

Một số tính chất vật lý của nước Javen là:

• Màu sắc: Dạng dung dịch màu vàng hoặc javen khô màu dạng bột rắn, màu trắng, mùi hắc như khi clo
• Khối lượng mol: 74.44 g / mol
• Công thức phân tử: Na+ Cl-O–
• Nhiệt độ nóng chảy: 18°C
• Nhiệt độ sôi: 102.2°C
• Tỷ trọng: 1.20
• Nhiệt độ bảo quản: 2°C – 8°C

2. Những tính chất đặc trưng của nước Javen

Nội dung phía trên đã giải đáp được nước Javen là gì, tiếp sau đây sẽ là các tính chất đặc trưng của Javen:

• Tính oxy hóa mạnh: Thành phần nước javen là NaOCl, trong nước chất này có khả năng phân hủy chất hữu cơ và diệt khuẩn nhanh chóng.
• Tính tẩy màu và khử trùng: Với tính oxy hóa mạnh, nước Javen có thể phá vỡ cấu trúc của các chất hữu cơ gây màu và các loại vi khuẩn một cách dễ dàng. 
• Mùi hắc: Nước Javen có mùi hắc đặc trưng, dễ nhận biết và có thể gây kích ứng nếu sử dụng trong không gian kín.
• Dễ phân hủy: Dung dịch Javen dễ bị phân hủy khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, vì vậy cần bảo quản nơi thoáng mát và tránh ánh sáng trực tiếp.

Nhờ những tính chất trên mà nước javen có hai công dụng nổi bật là tẩy trắng làm sạch và khử trùng diệt khuẩn. 

3. Nước javen được điều chế bằng cách nào? 

Sản xuất và điều chế nước gia ven thực hiện trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp như sau: 

3.1. Điều chế nước javen trong phòng thí nghiệm

Điều chế nước gia ven trong phòng thí nghiệm có hai cách: 

Cách 1: Điều chế trực tiếp từ khí Cl2 và bazơ NaOH

Cho khí clo (Cl₂) phản ứng với dung dịch natri hydroxit (NaOH) ở nhiệt độ thường, tạo ra natri hipoclorit (NaOCl), nước và natri clorua (NaCl). Phương trình điều chế nước gia ven: 

Cl2 + 2NaOH -> NaCl + NaClO + H2O

Phương pháp này đảm bảo dung dịch NaOCl đạt nồng độ nhất định, có thể sử dụng trong các thí nghiệm hoặc ứng dụng nhỏ lẻ. Khi điều chế cần trang bị đồ bảo hộ do khí Clo có độc tính cao.

Cách 2: Điều chế gián tiếp từ MnO2 và HCl

Đầu tiên cho MnO2 vào axit HCl để tạo ra khí Clo, sau đó sục khí Clo qua dung dịch bazơ NaOH sẽ thu được NaOCl. Đây chính là nước gia ven. 

Phương trình điều chế nước gia ven trong phòng thí nghiệm như sau:

4HCl + MnO2 → Cl2 + 2H2O + MnCl2

Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O

3.2. Điều chế nước javen trong công nghiệp

Trong công nghiệp nước gia ven được sản xuất bằng phương pháp điện phân dung dịch muối natri clorua (NaCl) trong nước. Khi điện phân, khí clo được sinh ra và hòa tan vào dung dịch natri hydroxit, từ đó hình thành dung dịch NaOCl (nước Javen). 

Phương trình hóa học là:

2NaCl + 2H2O -> 2NaOH + H2 + Cl2

Cl2 + 2NaOH -> NaCl + NaClO + H2O

Nước javen được điều chế bằng cách này với số lượng lớn và nồng độ cao, đáp ứng nhu cầu sử dụng trong các ngành công nghiệp như dệt may, giấy, hóa chất và xử lý nước thải…

Xem thêm: Cách điều chế nước Javen trong thí nghiệm, trong công nghiệp

4. Một số ứng dụng phổ biến của nước Javen

Nước Javen là gì và ứng dụng như thế nào? Javen có tính oxy hóa mạnh, do vậy hóa chất này thường được sử dụng nhiều trong lĩnh vực vệ sinh và xử lý nước. Dưới đây là một số ứng dụng của nước Javen:

4.1. Nước javen khử trùng xử lý nước hồ bơi

Nhờ tính chất oxy hóa cực mạnh, hóa chất Javen giúp diệt vi khuẩn và chất gây hại trong nước bể bơi nhanh chóng và an toàn. Nước javen dùng cho hồ bơi có nồng độ clo khoảng 10 – 12%, loại dung dịch này có giá thành khá rẻ nên được nhiều chủ hồ bơi ưa dùng. 

Ngoài công dụng xử lý nước, nhiều chủ hồ bơi còn sử dụng nước javen để khử trùng vệ sinh sàn bể bơi, cầu nhảy mềm và các vùng xung quanh bể. 

4.2. Nước javen tẩy vết bẩn trên quần áo

Trong đời sống sinh hoạt hằng ngày, nước Javen được dùng làm chất tẩy trắng hiệu quả cho vải sợi, giúp làm sạch các vết bẩn và giữ quần áo luôn sáng. Ngoài ra, Javen còn có thể diệt chấy rận trong chăn ga cũ, quần áo cũ. 

Các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên dùng nước javen nồng độ 1% – 6% để giặt tẩy quần áo. Nếu quá 6% sẽ làm hư hỏng, phai màu vải. 

Xem thêm: Cách tẩy mốc quần áo bằng Javen sạch như mới, đơn giản nhất

4.3. Nước javen khử trùng toilet, bồn cầu, nhà vệ sinh 

Nước gia ven có thể thay thế cho các loại hóa chất tẩy rửa bồn cầu. Nhờ khả năng khử trùng mạnh mẽ, nước Javen giúp tiêu diệt vi khuẩn và nấm mốc, giúp duy trì môi trường nhà vệ sinh luôn sạch sẽ, giảm nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn.

4.4. Thuốc tẩy Javen khử trùng đồ gia dụng 

Nước Javen cũng được sử dụng để khử khuẩn các vật dụng trong gia đình như thớt, bồn rửa, và các bề mặt tiếp xúc với thực phẩm. Để đảm bảo an toàn, nên pha loãng dung dịch và rửa lại vật dụng bằng nước sạch sau khi khử khuẩn.

4.5. Nước javen tẩy mốc tường, sàn nhà, bếp

Dung dịch Javen khử trùng có tính tẩy rửa mạnh, có thể tiêu diệt nấm mốc và các loại vi khuẩn trên các bề mặt ẩm ướt như sàn nhà, tường, bếp. Mặc dù không có mùi thơm như các loại nước lau sàn thông dụng nhưng giá thành khá rẻ và hiệu quả làm sạch rất tốt. 

Xem chi tiết: Cách dùng nước javen tẩy mốc tường cực đơn giản

4.6. Dùng javen xử lý nước thải

Tác dụng chính của Javen trong xử lý nước thải bao gồm khử trùng, tẩy màu và khử mùi. Khi được thêm vào nước thải, gia ven phân ly thành ion clo, tạo ra clo hoạt tính có khả năng xâm nhập vào tế bào vi sinh vật, phá hủy màng tế bào và tiêu diệt chúng. Đồng thời, ion clo còn oxy hóa các hợp chất hữu cơ, giảm nồng độ chất ô nhiễm và cải thiện chất lượng nước. 

Nước javen công nghiệp được dùng nhiều trong xử lý nước thải vì giá thành rẻ, hiệu quả cao và dễ sử dụng. 

5. Tác hại của nước Javen

Mặc dù có nhiều lợi ích trong công nghiệp và đời sống nhưng javen là một hóa chất rất nguy hiểm. Natri hypochlorite (NaOCl) có thể gây kích ứng da, mắt và đường hô hấp khi tiếp xúc trực tiếp hoặc hít phải mùi hắc của dung dịch này. 

Nếu hít nhiều mùi nước javen còn có thể gây nguy hại cho phổi, gây hen suyễn, đau đầu, buồn nôn. Tiếp xúc lâu dài có thể gây ung thư. Do vậy khi dùng javen xử lý nước cần dùng theo liều lượng nhất định và phải tuân thủ quy trình xử lý cẩn thận để đảm bảo an toàn.

Xem thêm: Nước javen có độc không? Những lưu ý khi dùng nước gia ven

6. Lưu ý khi sử dụng và bảo quản nước Javen

Sau khi đã hiểu rõ nước Javen là gì, để đảm bảo an toàn khi sử dụng và tăng hiệu quả khử khuẩn làm sạch, khi dùng hóa chất javen bạn nên lưu ý những điều sau:

• Pha loãng trước khi dùng: Luôn pha loãng dung dịch trước khi sử dụng để tránh nguy cơ kích ứng.
• Đeo bảo hộ lao động: Sử dụng găng tay, khẩu trang và kính bảo vệ để tránh tiếp xúc trực tiếp với dung dịch.
• Tạo độ thông thoáng khi sử dụng: Khi dùng nước javen lau phòng, tẩy quần áo hay tẩy mốc tường, cần mở cửa phòng và bật thêm quạt để thổi bay hơi clo thừa (khí clo là tác nhân gây ung thư)
• Tránh kết hợp với các chất tẩy rửa khác: Tuyệt đối không trộn Javen với các dung dịch chứa axit hoặc amoniac vì có thể tạo ra khí độc.
• Tránh đồ vật bằng kim loại: Tuyệt đối không chứa nước javen bằng thùng kim  loại, vì có thể gây ra phản ứng hóa học và sinh ra chất độc.
• Bảo quản nơi thoáng mát: Để nước Javen ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp và xa tầm tay trẻ em.

7. Nước Javen giá bao nhiêu?

Các loại thuốc tẩy Javen dùng để tẩy trắng quần áo có giá khoảng 22.000đ/chai 1kg tùy theo thương hiệu. Bạn có thể tham khảo thêm tại các sàn thương mại điện tử hoặc tạp hóa, siêu thị gần nhà.

Nước Javen dùng trong xử lý nước hồ bơi, nước thải là Javen công nghiệp có nồng độ giao động từ 10 – 12%, thường bán theo can 30kg. Giá Javen công nghiệp hiện nay giao động từ 9.000đ – 11.000đ/kg. Mức giá này phụ thuộc vào số lượng nhập và thời điểm mua hàng, quý doanh nghiệp/ khách hàng cần giá chi tiết vui lòng liên hệ hotline hoặc zalo OA của LifeVista để được tư vấn nhanh nhất.

8. Mua Javen công nghiệp ở đâu?

Công ty TNHH Thương mại LifeVista là đơn vị chuyên cung cấp Javen công nghiệp (Sodium hypochloride/ NaClO) giá cạnh tranh. Nếu bạn đang tìm mua Javen sử dụng cho bể bơi, gia đình hoặc doanh nghiệp thì LifeVista là địa chỉ đáng tin cậy.

Không chỉ có Javen giá tốt cho đơn hàng số lượng lớn, LifeVista còn có chính sách vận chuyển tận nơi, hỗ trợ phí vận chuyển.

9. Câu hỏi thường gặp về Javen

9.1 Dung dịch nước Javen có môi trường gì?

Nước Javen có môi trường bazơ (kiềm) do trong thành phần có NaClO – muối của bazơ mạnh.

9.2 Hít phải mùi thuốc tẩy phải làm sao?

Khi hít phải mùi thuốc tẩy Javen, bạn cần rời khỏi khu vực có chứa Javen ngay lập tức, di chuyển đến nơi thoáng khí. Sau đó rửa mặt và súc miệng bằng nước sạch để giảm kích ứng. Nếu có triệu chứng khó thở hoặc ho kéo dài, cần đến cơ sở y tế gần nhất.

9.3 Nước javen có phải xà phòng không?

Nước Javen không phải là xà phòng. Xà phòng là hợp chất muối của axit béo và có tính năng làm sạch dầu mỡ, trong khi nước Javen chứa NaClO, có tác dụng tẩy trắng và khử trùng.

9.4 Javen có ăn mòn kim loại không?

Có, nước Javen có thể ăn mòn kim loại, đặc biệt là sắt, nhôm, kẽm khi tiếp xúc lâu dài. Nó cũng có thể gây gỉ sét trên bề mặt kim loại do phản ứng oxi hóa mạnh.

9.5 Javen có độc không?

Javen là hóa chất độc hại nếu tiếp xúc trực tiếp hoặc hít phải hơi quá nhiều. Nó có thể gây kích ứng da, mắt, gây tổn thương hệ hô hấp, đặc biệt nguy hiểm nếu nuốt phải.

9.6 Có thể trộn nước Javen với hóa chất khác không?

Tuyệt đối không trộn nước Javen với các hóa chất khác, đặc biệt là axit (HCl, giấm, nước cốt chanh) vì sẽ giải phóng khí Clo rất độc.

9.7 Javen có thể dùng để khử trùng nước uống không?

Nước Javen có nồng độ 0.025% được sử dụng để khử trùng nước uống. Tỷ lệ pha là 1 lít Javen/ 4000 lít nước, cần để bay hết hơi Clo trước khi sử dụng.

10. Kết 

Bài viết trên đây LifeVista đã giải đáp “nước Javen là gì”. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn trong việc tìm mua và sử dụng hóa chất này. Javen là một hóa chất quan trọng được ứng dụng trong đời sống và nhiều lĩnh vực công nghiệp, đặc biệt là trong xử lý nước hồ bơi, xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp.

LifeVista là đơn vị chuyên phân phối nước javen công nghiệp chất lượng. Ngoài ra, công ty còn có nhiều loại hóa chất hồ bơi, hóa chất nông lâm thủy sản khác. Hãy liên hệ với LifeVista qua hotline hoặc zalo OA để được tư vấn nhanh nhất.