Xút ăn da là gì? Ứng dụng của xút trong xử lý nước 

Xút hay xút ăn da là một hóa chất được ứng dụng nhiều trong công nghiệp thực phẩm, dệt may và xử lý nước (đặc biệt là nước hồ bơi và nước thải). Mặc dù là hóa chất quen thuộc nhưng rất nhiều người vẫn chưa hiểu được tại sao gọi là xút ăn da. Trong bài viết này LifeVista sẽ giải đáp xút ăn da là gì, đồng thời chia sẻ công dụng và ứng dụng của xút trong xử lý nước. 

1. Xút là gì? Tại sao gọi là xút ăn da?

Xút là tên gọi phổ biến của hóa chất Natri Hydroxit (NaOH), trong tiếng anh có tên là Sodium Hydroxide. Xút NaOH tồn tại ở dạng rắn màu trắng, không mùi, có khả năng hút ẩm và rất dễ tan trong nước lạnh. 

Xút còn được gọi là xút ăn da vì có tính ăn mòn mạnh. Khi tác dụng với nước hoặc chất ẩm trên bề mặt da tay con người, xút sẽ phản ứng với các chất vô cơ tạo thành các ion OH-, những ion này sẽ phá hủy tế bào làm hỏng lớp bảo vệ da. Phản ứng của xút sinh ra nhiều nhiệt, làm nóng và gây bỏng da. Xút còn có tính kiềm mạnh nên làm mất cân bằng pH trên da, khiến da bị khô và tổn thương nặng hơn. 

Người ta thường gọi là xút ăn da để nhắc nhở về tác hại này của xút. Cảnh báo người dùng phải có đầy đủ đồ bảo hộ khi sử dụng. 

Cũng nhờ khả năng hòa tan nhanh và tính kiềm mạnh, xút ăn da được sử dụng nhiều trong công nghiệp sản xuất giấy, dệt nhuộm, chế biến thực phẩm và xử lý nước. 

2. Công dụng của xút trong xử lý nước 

Xút ăn da đóng vai trò thiết yếu trong việc xử lý nước thải công nghiệp và nước sinh hoạt, giúp loại bỏ các chất ô nhiễm và đảm bảo an toàn môi trường. Dưới đây là những ứng dụng nổi bật của xút ăn da trong xử lý nước:

2.1 Khử trùng và làm sạch nước

Xút ăn da được sử dụng để loại bỏ các chất gây ô nhiễm hữu cơ, vi sinh vật và tạp chất có trong nước thải. Cụ thể: 

• Tạo môi trường kiềm cao: Xút khi hòa tan trong nước làm tăng độ pH, tạo môi trường kiềm mạnh. Nhiều loại vi khuẩn và vi sinh vật không thể tồn tại trong môi trường kiềm cao, nên việc bổ sung xút vào nước giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây hại, khử trùng hiệu quả.
• Kết tủa tạp chất: Xút ăn da phản ứng với các ion kim loại nặng và các hợp chất có trong nước, tạo ra các kết tủa rắn dễ loại bỏ. Điều này giúp loại bỏ các chất bẩn và độc hại, làm nước trong hơn và an toàn hơn.
• Phá hủy các hợp chất hữu cơ: Xút NaOH có khả năng phân hủy một số hợp chất hữu cơ có trong nước thải công nghiệp, giúp giảm mùi và cải thiện chất lượng nước trước khi thải ra môi trường.

>> Xem thêm: Nước Javen là gì? Cách dùng nước gia ven trong tẩy rửa, khử trùng

2.2 Điều chỉnh độ pH

Một trong những công dụng quan trọng của xút ăn da trong xử lý nước là làm tăng pH, khiến nước trở nên kiềm hơn. Ứng dụng này đặc biệt quan trọng trong xử lý nước hồ bơi. 

Khi nước có tính axit (pH thấp), cho xút NaOH vào nước, xút sẽ hòa tan và phân ly thành ion Natri (Na+) và ion hydroxit (OH-). Nồng độ ion OH- trong nước nhiều sẽ làm tăng pH. 

>> Xem thêm: Công thức tính pH nước hồ bơi đơn giản và chuẩn nhất

2.3 Loại bỏ kim loại nặng

Xút ăn da có khả năng kết tủa các kim loại nặng như đồng, kẽm, và chì. Trong quá trình này, xút ăn da tạo ra các hợp chất ít tan với kim loại nặng, giúp dễ dàng loại bỏ chúng ra khỏi nước thải. Đây là phương pháp hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ nhiễm kim loại nặng cho các hệ thống nước ngầm và nước mặt.

3. Ứng dụng của xút ăn da trong xử lý nước

Xút ăn da (NaOH) được sử dụng trong xử lý nước ở nhiều lĩnh vực khác nhau, nhờ vào tính chất kiềm mạnh và khả năng điều chỉnh pH, khử trùng và loại bỏ tạp chất. Các lĩnh vực cụ thể gồm:

3.1 Xút NaOH xử lý nước bể bơi 

Xút ăn da (Xút NaOH) là hóa chất hỗ trợ tăng pH nước hồ bơi cực kỳ quan trọng. Khi pH giảm xuống dưới 7.2 sẽ làm giảm hiệu quả của hóa chất xử lý nước hồ bơi, làm khô da khô mắt người bơi và có thể gây ăn mòn thiết bị. 

Nhờ vào khả năng làm tăng và điều chỉnh pH nước, khi cho xút NaOH vào bể bơi sẽ giúp đưa pH về mức lý tưởng (7.2 – 7.8). Khi đó sẽ tạo ra môi trường an toàn cho người bơi và thiết bị hồ bơi, tối ưu hóa hiệu quả của hóa chất khử trùng như clo, hạn chế sự phát triển của rêu tảo. 

Trong xử lý nước bể bơi, người ta thường dùng xút vảy Ấn Độ hoặc xút vảy Trung Quốc, thường có tên tiếng anh là Caustic Soda. 

3.2 Xút NaOH dùng trong xử lý nước thải công nghiệp

Xút giúp điều chỉnh độ pH của nước thải trước khi thải ra môi trường, đặc biệt trong các ngành công nghiệp có nước thải axit như sản xuất giấy, dệt nhuộm, và hóa chất. Xút còn giúp kết tủa các ion kim loại nặng, làm nước thải an toàn hơn.

3.3 Xút ăn da xử lý nước ao nuôi thủy sản 

Xút giúp điều chỉnh pH nước trong các ao hồ nuôi thủy sản, làm giảm môi trường axit, từ đó cải thiện chất lượng nước, hỗ trợ sự phát triển của tôm, cá và các sinh vật nuôi.

>> Xem thêm: Tìm hiểu 3 loại hóa chất nuôi trồng thủy sản hiệu quả chất lượng

4. Lợi ích khi dùng xút xử lý nước

Xút ăn da (xút vảy) là một hóa chất mạnh mẽ, có nhiều ưu điểm trong việc xử lý nước, đặc biệt là trong các ứng dụng như điều chỉnh pH và làm sạch nước:

• So với soda ash thì xút NaOH là một chất kiềm mạnh, có khả năng tăng pH nhanh chóng hơn, thích hợp cho môi trường nước quá axit
• Xút vảy không chỉ giúp điều chỉnh pH mà còn giúp tăng độ kiềm trong nước.
• Xút vảy rất dễ dàng sử dụng và hòa tan trong nước, có thể được điều chỉnh liều lượng một cách linh hoạt 
• So với nhiều hóa chất khác, xút vảy có chi phí tương đối thấp, dễ dàng tìm mua trên thị trường, giúp giảm chi phí vận hành cho các hệ thống xử lý nước.
• Trong một số hệ thống xử lý nước, xút vảy có thể được tái sử dụng sau khi đã thực hiện các phản ứng hóa học, giúp giảm lãng phí và tăng tính bền vững cho quy trình xử lý

5. Những lưu ý quan trọng khi sử dụng xút NaOH trong xử lý nước 

Xút còn được gọi là xút ăn da, do vậy khi sử dụng cần lưu ý những điều sau đây:

• Xút ăn da có tính ăn mòn cao, có thể gây tổn thương nghiêm trọng nếu tiếp xúc với da hoặc hít phải hơi. Do đó, người làm việc với xút cần sử dụng đồ bảo hộ như găng tay, kính bảo hộ và mặt nạ.
• Không tiếp xút trực tiếp với xút NaOH
• Không châm xút khi có người dưới hồ bơi 
• Không bảo quản xút trong các đồ vật bằng kim loại hoặc thủy tinh 
• Lượng xút ăn da sử dụng trong nước thải phải được kiểm soát và xử lý đúng cách để không ảnh hưởng đến chất lượng nước khi thải ra môi trường.

6. Xút ăn da mua ở đâu? 

Xút là hóa chất xử lý nước hiệu quả nhưng giá thành không quá cao. Bạn có thể dễ dàng tìm mua xút NaOH trên thị trường, tuy nhiên để mua được hàng chất lượng bạn nên mua ở nơi uy tín. 

LifeVista là một trong những đơn vị chuyên phân phối các loại hóa chất xử lý nước hồ bơi, hóa chất điều chỉnh pH nước như xút ăn da (xút vảy), soda ash,… Khi mua hóa chất tại LifeVista, bạn không chỉ nhận được sản phẩm chất lượng mà còn được hướng dẫn cách sử dụng chi tiết nhất. Hãy liên hệ với LifeVista qua hotline hoặc zalo OA để được hỗ trợ đặt hàng. 

Trên đây LifeVista đã giải đáp xút ăn da là gì, hy vọng với những kiến thức trên đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về công dụng xử lý nước của xút. Theo dõi LifeVista để cập nhật thông tin hữu ích và những ưu đãi mới nhất bạn nhé!