Công thức nước Javen là gì? Phương trình điều chế Javen

Javen là hóa chất rất phổ biến trong đời sống và sản xuất, tuy nhiên nhiều người vẫn chưa biết công thức nước Javen là gì. Trong bài viết này, LifeVista sẽ chia sẻ đến bạn công thức hóa học chính xác của Javen, cùng với đó là những thông tin hữu hình về phương trình điều chế và ứng dụng.

1. Nước Javen công thức là gì?

Công thức hóa học của nước Javen là NaClO (hay NaOCl), tên khoa học là Natri hypoclorit. Ở dạng dung dịch loãng, nó thường được gọi là nước tẩy hoặc nước tẩy Clo. Ở dạng khan (không có nước), natri hypochlorite không ổn định. Natri hypochlorite được sử dụng phổ biến dưới dạng dung dịch màu vàng lục nhạt.

Đây là một hóa chất quan trọng, đóng vai trò như một chất khử trùng và chất tẩy trắng. Trong dung dịch, NaClO dễ bị phân hủy và giải phóng khí Clo – thành phần quan trọng tạo nên hóa chất tẩy rửa Javen.

2. Thành phần của hỗn hợp nước Javen

Nước Javen là hỗn hợp dung dịch gồm các chất NaCl, NaOCl và nước. Trong đó NaClO chiếm tỷ trọng cao nhất, NaCl được coi là sản phẩm phụ còn nước chính là dung môi hòa tan. Muối NaClO có tính oxy hóa rất mạnh, trong dung dịch NaClO sẽ phân ly thành ion hypochlorite (OCl⁻). Ion này có khả năng oxy hóa mạnh, giúp tiêu diệt vi khuẩn, nấm và virus. Nhờ tính chất này mà Javen được sử dụng rộng rãi làm chất tẩy trắng, chất khử trùng và xử lý nước.

Xem thêm: Thành phần nước Javen gồm những chất nào?

3. Phương trình điều chế Javen

3.1 Trong phòng thí nghiệm

Điều chế Javen trong phòng thí nghiệm bằng cách cho khi Clo đi qua dung dịch NaOH ở nhiệt độ thường. Phương trình điều chế nước Javen:

Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O

Trong trường hợp không có sẵn nguồn khi Clo, người ta sẽ cho MnO2 tác dụng với axit HCl, tạo ra khi Cl2. Sau đó cho khí Clo đi qua NaOH để tạo ra nước Javen.

Phương trình điều chế như sau:

MnO2​ + 4HCl → MnCl2 ​+ Cl2 ​+ 2H2​O Cl2 ​+ 2NaOH → NaCl + NaClO + H2​O

3.2 Trong công nghiệp

Sản xuất nước Javen công nghiệp số lượng lượng không sử dụng hai cách trên, chủ yếu bằng phương pháp điện phân dung dịch NaCl (muối ăn). Bởi vì muối là nguyên liệu rẻ, tiết kiệm chi phí, thân thiện với môi trường mà hiệu suất lại cao.

Phương trình điều chế Javen trong công nghiệp:

2NaCl + H2​O →​ NaClO + H2 ​+ NaCl

Xem thêm: Cách điều chế nước Javen trong thí nghiệm, trong công nghiệp

4. Lợi ích của nước Javen

4.1 Chất tẩy trắng

Nước Javen có khả năng phá vỡ các liên kết màu trong hợp chất hữu cơ, đóng vai trò là một chất tẩy trắng cực kỳ hiệu quả. Thành phần chính của Javen là Natri Hypoclorit (NaClO), khi hòa tan trong nước sẽ phân ly thành ion ClO⁻. Ion này có tính oxy hóa mạnh, phá hủy cấu trúc của các hợp chất tạo màu hữu cơ, làm mất màu.

Nhờ công dụng tẩy trắng, nước Javen được sử dụng nhiều để tẩy trắng vải, quần áo, tẩy trắng bột giấy, sợi vải, làm sạch vết ố vàng trên nhựa, gốm sứ…

4.2 Chất khử mùi

Javen có khả năng oxy hóa các hợp chất gây mùi như lưu huỳnh (H₂S, mercaptan), amoniac (NH₃), amin… giúp khử mùi hoặc giảm ít mùi hơn. Ngoài ra, Javen còn phá hủy tế bào của vi khuẩn và nấm mốc, giúp loại bỏ mùi hôi mốc. Nước Javen được sử dụng để khử mùi nhà vệ sinh, cống rãnh, thùng rác, chuồng trại, nước thải công nghiệp, quần áo…

4.3 Chất tẩy uế

Hóa chất Javen được dùng để tẩy uế tại nhiều trường học, bệnh viện, nhà ở, nhà máy thực phẩm, chuồng trại chăn nuôi… Javen giúp tẩy sạch các loại vi khuẩn, virus, nấm mốc và các tác nhân gây bệnh có trên bề mặt, sàn nhà. Giúp ngăn chặn sự lây lan của vi sinh vật gây hại, phòng tránh nguy cơ lây nhiễm tại các khu vực công cộng.

4.4 Hóa chất xử lý nước

Không chỉ là chất tẩy trắng, tẩy uế, Javen còn được sử dụng để xử lý nước hồ bơi, nước thải công nghiệp, nước sinh hoạt… Javen có tính oxy hóa mạnh, giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm mốc. Ngoài ra hóa chất này còn có khả năng khử mùi, diệt rong giúp làm sạch nước.

Xem thêm: Nước Javen là gì? Cách dùng nước gia ven trong tẩy rửa, khử trùng

5. Những lưu ý khi sử dụng hóa chất Javen

Ngoài công thức nước Javen, khi tìm hiểu về hóa chất này bạn phải nắm được các lưu ý an toàn khi sử dụng. Bởi vì Javen là một hóa chất độc hại, nếu sử dụng không đúng cách sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

5.1 Lưu ý về an toàn sức khỏe

• Không để tiếp xúc trực tiếp với da và mắt: Javen có tính ăn mòn, có thể gây kích ứng hoặc bỏng da, tổn thương mắt. Nếu không may bị dính, cần rửa ngay bằng nước sạch.
• Tránh hít phải hơi Javen: Khí Clo bay hơi từ Javen có thể gây khó chịu cho hệ hô hấp, đặc biệt là với người có bệnh lý về phổi. Do vậy nên làm việc ở nơi thoáng khí.
• Không uống hoặc để hóa chất tiếp xúc với thực phẩm: Javen có thể gây ngộ độc nếu nuốt phải.

5.2 Lưu ý khi sử dụng

• Pha loãng đúng tỷ lệ: Không sử dụng Javen với nồng độ quá cao vì có thể gây ăn mòn đường ống, thiết bị và ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
• Không trộn lẫn với các hóa chất khác: Không trộn Javen với các loại axit vì sẽ tạo ra khí Clo độc hại.
• Đựng trong chai lọ kín: Javen dễ bị phân hủy dưới tác động của ánh nắng mặt trời, cần bảo quản trong chai/lọ kín.

6. Câu hỏi thường gặp về công thức nước Javen

6.1 Nước Javen là axit hay bazơ?

Nước Javen (NaClO) có tính bazơ yếu. Vì thành phần chính của Javen là Natri hypochlorite (NaClO), khi hòa tan trong nước sẽ phân ly tạo thành ion ClO-, ion này phản ứng với nước tạo thành HClO và ion OH-, làm cho dung dịch có tính kiềm.

6.2 Nước Javen có độc không?

Có, nước Javen gây ngộ độc nếu không sử dụng đúng cách. Javen dính vào da, mắt có thể gây kích ứng, nếu hít phải khí có thể gây khó thở, kích ứng phổi và gây bỏng miệng nếu uống nhầm.

6.3 NaClO là muối gì?

NaClO (Natri Hypoclorit) là muối natri có màu trắng, tồn tại ở dạng tinh thể khan.

6.4 NaClO là muối axit hay trung hòa?

NaClO là muối bazơ yếu, được tạo thành từ bazơ mạnh và axit yếu. Khi hòa tan vào nước, dung dịch NaClO có pH > 7.

6.5 NaClO là axit hay bazơ?

NaClO không phải là axit, mà là muối có tính bazơ yếu. Khi hòa tan vào nước sẽ tạo ra môi trường kiềm nhẹ do NaClO thủy phân tạo thành ion ClO-.

6.6 Natri hypoclorit có giống thuốc tẩy không?

Natri hypoclorit là thành phần hoạt chất chính trong thuốc tẩy. Thuốc tẩy là dung dịch NaClO pha loãng, thêm vào đó là chất ổn định và phụ gia. Cả hai đều có công dụng tẩy trắng, khử trùng.

7. Kết

Vậy là LifeVista đã chia sẻ công thức nước Javen cùng hai cách điều chế nước Javen trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp. Hy vọng với những thông tin trên đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về hóa chất Javen. Nếu bạn đang tìm mua Javen giá tốt, hãy liên hệ với LifeVista để được tư vấn thêm.